Ciśnieniowe zabezpieczenie pompy przed pracą na sucho

Jednym z częściej oferowanych urządzeń mających ochronić pompę przed pracą na sucho jest czujnik ciśnieniowy. Czy sprawdza się on we wszystkich instalacjach wodnych i czy warto go montować postaram się odpowiedzieć w poniższym artykule. Zanim jednak przejdziemy do opisu urządzenia należy wyjaśnić pojęcie:

Co to jest suchobieg ?

W zasadzie można by napisać, że suchobieg to praca pompy na sucho czyli bez wody. Jest to oczywiście poprawna odpowiedź, gdyż praca pompy nie zalanej wodą powoduje na skutek zwiększonego tarcia oraz braku chłodzenia jej zatarcie. Należy jednak nadmienić, że takie same skutki wywołuje również praca pompy przy braku przepływu. W takim wypadku także następuje przegrzanie i zniszczenie hydrauliki. Część klientów znając przyczynę uszkodzenia pompy zadaje pytanie:

Dlaczego zabezpieczenie termiczne pompy nie uchroniło przed suchobiegiem ?

Bezpiecznik termiczny pompy wbudowany w pompę to w większości przypadków najzwyklejszy bezpiecznik termiczny za kilkanaście groszy (taki jak na zdjęciu obok), którego zadaniem jest niedopuszczenie do roztopienie się izolacji przewodów w uzwojeniu silnika mogące doprowadzić do zwarcia. Spełnia on dokładnie stawiane mu przez konstruktora zadania ale nie jest w stanie zareagować na wzrost temperatury hydrauliki pompy. Wracając do tematu warto jednak zobaczyć ...

Jaka jest budowa ciśnieniowego zabezpieczenia przed suchobiegiem

Po otwarciu obudowy urządzenia widać, że jego konstrukcja nie różni się w zasadzie od najtańszych wyłączników ciśnieniowych. Tak samo jak w nich, urządzenie wyposażone jest w membranę oddzielającą instalację hydrauliczną od układu sterującego. Sprężyna napierająca na drugą stronę membrany połączona ze stykami elektrycznymi sprawia, że gdy ciśnienie w instalacji spadnie poniżej 0,3 bara (ustawienie fabryczne) styki zostaną rozwarte unieruchamiając silnik pompy. Urządzenie wyposażone jest dodatkowo w przycisk Reset, którym można ręcznie zewrzeć styki aby wytworzyć wstępne ciśnienie w instalacji.  

Montaż zabezpieczenia przed pracą na sucho

Zgodnie ze schematem dostarczonym przez producenta urządzenie należy zamontować za włącznikiem ciśnieniowy i zbiornikiem hydroforowym a przed punktem czerpalnym. Zastrzeżeniem producenta jest aby różnica wysokości poniżej najwyższym punktem czerpalnym wody a urządzeniem nie była większa niż 3 metry dla ustawienia fabrycznego urządzenia, gdyż słup wody niezależnie od tego czy pompa będzie pracowała na sucho czy też nie wytworzy zbyt duże ciśnienie aby zabezpieczenie mogło zadziałać. Śruba w urządzeniu umożliwia co prawda zmianę nastawy jednakże jest ona zbyt mała aby można było zastosować je przy pompie umieszczonej w studzience lub piwnicy gdy zasila ona dom piętrowy. Nie jest to jednak jedyny powód dla którego instalatorzy nie montują tego typu urządzeń jako ... 

Zabezpieczenie hydroforu przed suchobiegiem

Hydrofory dostarczające wodę do domu wyposażone są w zbiorniki w których kumulowana jest woda pod ciśnieniem aby pompa nie załączała się przy każdym. Presostat, który steruje pracą pompy uruchamia ją dopiero wtedy, gdy ciśnienie w instalacji spadnie poniżej ustawionego na włączniku ciśnieniowym. Ciśnienie te jest i tak znacznie wyższe od ciśnienia załączenia ciśnieniowego zabezpieczenia. W związku z tym, że w instalacjach domowych często następują krótkotrwałe pobory wody często zdarza się, że zakończenie poboru wody następuje tuż po załączeniu pompy zasilającej hydrofor. Sprawia to, że ciśnienie w instalacji nie spadnie w takim wypadku poniżej ciśnienia zadziałania zabezpieczenia nawet wtedy gdy nastąpi zjawisko suchobiegu. Z tego też względu mimo, że od lat montuje i serwisuję hydrofory urządzeń tego typu nie stosuje jako zabezpieczenia hydroforu przed pracą na sucho.

Kiedy warto zastosować takie zabezpieczenie ?

Oczywiście pomimo, że w części instalacji tego typu urządzenia nie sprawdzają się, to są też takie, w których sprawdzają się one znakomicie. Najczęście tego typu zabezpieczenia montowane są w instalacjach systemów nawadniania zasilanych przez pompy hydroforowe bez sterowania. Tego typu rozwiązania stosowane są najczęściej w systemach nawadniania kropelkowego dużych upraw gdzie stosowane jest nawadnianie kropelkowe wymagające długotrwałej pracy pompy.

Urządzenia tego typu to np. :

• Hydrostop Omnigena firmy Leader ;
• Hydrostop SK-13 IBO ;
• LP-3 Italtecnica.